Page 43 - สื่อศึกษา
P. 43
ผูร้ บั สาร 6-33
ปญั ญาแกว้ (2543) และการศกึ ษาการสอื่ สารในบ้านพักฉกุ เฉินของ นิธิดา แสงสิงแกว้ (2556) ผลการ
ศกึ ษาชไี้ ปในทศิ ทางเดยี วกนั วา่ ภายใตบ้ รบิ ททแ่ี ตกตา่ งกนั กม็ อี ำ� นาจในการครอบงำ� กลมุ่ คนในแตล่ ะพน้ื ท่ี
แต่คนแต่ละพ้ืนที่กย็ งั มอี �ำนาจในการอา่ นและต่อรองการสือ่ สารไมม่ ากกน็ ้อย
ในการศกึ ษาแนวทางชาตพิ นั ธว์ุ รรณนา เปา้ หมายอาจมใิ ชแ่ คท่ ำ� ความเขา้ ใจกลมุ่ คนเทา่ นน้ั แตย่ งั
คงทำ� ใหเ้ หน็ วา่ กลมุ่ คนดงั กลา่ วอยภู่ ายใตอ้ ำ� นาจอะไรและกลมุ่ คนนน้ั ตอ่ สตู้ อ่ รองอำ� นาจนน้ั ไดอ้ ยา่ งไรดว้ ย
การศกึ ษาจงึ มักจะพิจารณาถึงประวตั ศิ าสตรพ์ ฒั นาการของกล่มุ ความหมายทปี่ รากฏในกล่มุ ไปควบคูก่ ัน
เชน่ การศกึ ษากลมุ่ เดก็ วยั รนุ่ กจ็ ะตอ้ งเขา้ ไปอยใู่ นกลมุ่ วยั รนุ่ เพอื่ ใหเ้ หน็ ทง้ั อ�ำนาจทกี่ ำ� หนดกลมุ่ วยั รนุ่ และ
การทวี่ ยั รุน่ ต่อสตู้ อ่ รองความหมายนนั้ อย่างไร
กิจกรรม 6.2.1
การมองผู้รับสารตามส�ำนกั วฒั นธรรมศกึ ษาสามารถพจิ ารณาไดต้ ามทฤษฎยี อ่ ยใดได้บา้ ง
แนวตอบกิจกรรม 6.2.1
ผู้รับสารตามส�ำนักวัฒนธรรมศึกษาสามารถพิจารณาตามทฤษฎีย่อย ตั้งแต่ การเข้ารหัสและ
ถอดรหัส การบรโิ ภคส่ือ การบริโภคสอ่ื เชงิ สญั ญะและรสนยิ ม การสรา้ งสอ่ื และสารตามแนวคดิ อตั ลกั ษณ์
และแฟนศึกษา
เรื่องท่ี 6.2.2
การเข้ารหัสและถอดรหัส
การเข้ารหัสและถอดรหสั เป็นแนวคดิ ของ สจ๊วต ฮอลล์ (Stuart Hall) นักวชิ าการคนส�ำคัญของ
ส�ำนักวัฒนธรรมศกึ ษา แนวคดิ ดังกลา่ วได้รบั อทิ ธิพลจากสองด้านคือ ดา้ นแรก ส�ำนกั โครงสร้างนยิ มจาก
อลั ธูแซร์ (Althusser) และดา้ นที่สอง ส�ำนักมนษุ ยน์ ิยมของกรมั ชี (Gramsci)
ในดา้ นแรก ฮอลล์ ยดึ แนวทางของ อลั ธแู ซร์ (Althusser) เร่อื งอดุ มการณ์มาใชใ้ นการวิเคราะห์
ตวั บท โดยมองวา่ ตวั บทถกู ผลติ ขน้ึ ภายใตอ้ ดุ มการณบ์ างอยา่ ง การวเิ คราะหต์ วั บทจะทำ� ใหเ้ หน็ ถงึ อำ� นาจ
การครอบง�ำของสังคมที่มีต่อมนุษย์ แนวคิดของอัลธูแซร์ได้รับอิทธิพลจากส�ำนักสัญวิทยา (semiology)
ทเี่ ชอื่ ในสัญญะ และจติ วิเคราะห์ (psychoanalysis) ของฟรอยด์ ท�ำให้การครอบง�ำมีลักษณะต่างไปจาก
แนวคดิ กระสนุ ปืนท่ีเนน้ เพียงพลังอำ� นาจ แต่แนวคดิ นี้จะมุ่งเน้นกรอบความคิด รหสั ความหมายที่ครอบงำ�
จึงจ�ำเป็นตอ้ งศึกษาและตีความหมายของการครอบง�ำว่าทำ� ไดอ้ ย่างไร
