Page 39 - วิถีไทย
P. 39
วถิ ีไทยกับความหลากหลายทางสังคมและวฒั นธรรม 2-29
อโยธยามกี ารคา้ ทง้ั ภายในและภายนอก การเตบิ โตของการคา้ ภายนอก นำ� มาซงึ่ ความเจรญิ รงุ่ เรอื ง
นำ� เอารายไดท้ ไี่ ดน้ น้ั มาสรา้ งศาสนสถาน ซง่ึ กลายมาเปน็ แหลง่ โบราณสถานและศลิ ปวตั ถใุ นภายหลงั การคา้
ของอโยธยามลี กั ษณะเปน็ การคา้ นานาชาติ โดยทอ่ี โยธยามไิ ดม้ แี หลง่ สนิ คา้ ของปา่ ของตนเอง ตอ้ งลำ� เลยี ง
มาจากลมุ่ แมน่ ำ�้ ตา่ งๆ ภายในอาณาจกั ร ในแงน่ อ้ี โยธยาเปน็ ศนู ยก์ ลางการตดิ ตอ่ และการคา้ กบั ตา่ งชาตใิ ห้
แกห่ ัวเมอื งภายในไปโดยปรยิ าย
เดมิ กอ่ นการเกดิ รฐั อโยธยา ดนิ แดนลมุ่ แมน่ ำ�้ เจา้ พระยาถอื เปน็ สว่ นหนง่ึ ของมณฑลเขมรพระนคร
แตเ่ มอ่ื เขมรเสอ่ื มอำ� นาจลงภายหลงั จากพระเจา้ ชยั วรมนั ที่ 7 สนิ้ พระชนม์ อโยธยาเปน็ กลมุ่ บา้ นเมอื งหนง่ึ
ทตี่ อ้ งการมตี ำ� แหนง่ แหง่ ทใี่ นยคุ หลงั เขมรพระนคร เชน่ เดยี วกบั ลพบรุ ี สพุ รรณบรุ ี กลมุ่ บา้ นเมอื งในทร่ี าบสงู
โคราช กลุ่มบ้านเมืองในเขตเขมรตะวนั ตกแถบสระแก้ว-บนั เตยี เมียนเจย
จะเห็นได้วา่ การเป็นศนู ยร์ วมความเจรญิ เตบิ โตทางด้านต่างๆ อาทิ เศรษฐกิจ การค้า การเมอื ง
การปกครอง ศาสนา วัฒนธรรม ความสัมพันธ์กับนานาชาติ ล้วนเป็นปัจจัยส�ำคัญท่ีส่งผลท�ำให้อโยธยา
กลายเป็นศูนย์กลางอารยธรรมของชาวสยาม ถือเป็นราชอาณาจักรแรกของสยามประเทศอย่างแท้จริง
ท่ามกลางการแข่งขันกับรัฐอื่นในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ด้วยกัน การเปลี่ยนแปลงในสาเหตุปัจจัยเหล่านี้
ก็เปน็ การเปลย่ี นแปลงอยา่ งเดยี วกบั สาเหตุของความเจริญรุ่งเรืองและความเสือ่ มถอย
อโยธยาเปน็ สว่ นหนง่ึ ของการคา้ ระดบั นานาชาติ มาตงั้ แตเ่ มอ่ื ครงั้ สมยั แรกเรม่ิ ความเปลย่ี นแปลง
ของนานาชาติในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ก็จึงส่งผลต่อความเปล่ียนแปลงภายในของอโยธยา
เชน่ กนั ไมม่ รี ฐั ใดในประวตั ศิ าสตร์ ทเี่ กดิ ขนึ้ ตง้ั อยู่ และเสอื่ มถอยไป โดยไมม่ คี วามสมั พนั ธก์ บั สภาพสงั คม
วฒั นธรรมทงั้ กบั ภายในและภายนอก อโยธยาเปน็ รฐั ทอ่ี ยตู่ รงกลางระหวา่ งวฒั นธรรมภายในและวฒั นธรรม
ที่มาจากดินแดนโพ้นทะเล ความเป็นรัฐเมืองท่านานาชาติ การค้าและความสัมพันธ์กับต่างชาติ อันเป็น
ร่องรอยท่ีมาของความเจริญรุ่งเรือง ล้วนแต่เป็นมรดกตกทอดทางประวัติศาสตร์มายังยุคถัดมาอย่างเช่น
ยคุ ธนบรุ แี ละกรุงรตั นโกสินทร์
กิจกรรม 2.1.2
พฒั นาการรัฐและสังคมมีความเกยี่ วขอ้ งกับระบบเศรษฐกจิ การค้านานาชาติอยา่ งไร
แนวตอบกิจกรรม 2.1.2
ระบบเศรษฐกิจการค้านานาชาติเป็นเครือข่ายความสัมพันธ์ท่ีเกิดจากกิจกรรมการแลกเปลี่ยน
สินค้าอันก่อให้เกิดความม่ังค่ัง ขณะเดียวกันยังเชื่อมความสัมพันธ์ของชุมชนต่างๆ เข้าไว้ด้วยกัน ท้ังยัง
ทำ� ให้เกิดการหยิบยมื แลกเปลยี่ นความรู้วิทยาการต่างๆ ระหว่างผู้คนกลุ่มต่างๆ อีกดว้ ย ดังกล่าวนเ้ี ปน็
ปจั จยั สำ� คญั อยา่ งหนงึ่ ทท่ี ำ� ใหร้ ฐั ตา่ งๆ สามารถพฒั นาตนเองขน้ึ มาเปน็ กลมุ่ อำ� นาจทกี่ ระจายตวั อยใู่ นแถบ
พ้ืนท่ีประเทศไทยในปัจจุบันนี้ ขณะที่เครือข่ายความสัมพันธ์ทางสังคมก็มีขยายขนาดและมีความสลับ
ซบั ซอ้ นมากขน้ึ เรอ่ื ยๆ เหน็ ไดจ้ ากการพบโบราณวตั ถจุ ากวฒั นธรรมดองซอนและสา่ ทนู ห์ ซงึ่ อาจสนั นษิ ฐาน
ได้ว่า เปน็ สิง่ สญั ลักษณ์ทบี่ ่งบอกความเปน็ สว่ นหนึง่ ในเครือข่ายทางสงั คมของชมุ ชนหลายแหง่
