Page 33 - วิถีไทย
P. 33
ภาษาในวถิ ีไทย 3-23
คะ
อกั ขราภิธานศรับท์ พจนานกุ รมฉบบั ราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554
คำ� ทค่ี นพดู จารบั คำ� กนั มคี วามหมายเหมอื นเออ ค�ำลงท้ายผู้หญิงใช้ต่อจากค�ำถามหรือค�ำแสดงความสงสัย
เพ่ือแสดงความสุภาพ เช่น อะไรคะ กระมังคะ คำ� ลงท้าย
ผ้หู ญงิ ใช้ตอ่ จากค�ำ ซิ นะ เพื่อแสดงความสภุ าพ เชน่ เชิญ
ซคิ ะ ไปนะคะ
ความหมายของ คะ ในหนังสืออักขราภิธานศรบั ทข์ องหมอบรัดเลยใ์ ชเ้ ปน็ คำ� รับท้งั หญิงและชาย
แต่ความหมายในพจานุกรมปัจจุบันค�ำนี้ใช้ส�ำหรับฝ่ายหญิงเท่านั้น ความหมายของ “คะ” ในปัจจุบันจึง
แคบเข้ากว่าอดีตเพราะใชเ้ ฉพาะผู้หญงิ เท่านั้น
ความหมายของคำ� แคบเขา้ ทพี่ บไดใ้ นภาษาอกี กรณคี อื คำ� ยมื ภาษาตา่ งประเทศ อาทิ คำ� วา่ “ฟร”ี
ค�ำนี้เป็นค�ำยมื จากภาษาอังกฤษว่า free ในภาษาไทยเมอื่ ยืมมาใช้ ฟรี มีความหมายวา่ ไมเ่ สียมลู ค่าหรอื
ได้เปล่า เช่น ของน้ีได้มาฟรี ค�ำนี้ในภาษาไทยยังหมายถึงอิสระ เช่น ล้อฟรี หรือวันน้ีฟรี อย่างไรก็ดี
ค�ำดังกล่าวในภาษาอังกฤษนอกจากความหมายที่ได้กล่าวมาแล้ว ยังหมายถึง ขจัด ท�ำให้ปลอดจาก
สิง่ กีดขวาง ได้ดว้ ย
2.3 ความหมายย้ายท่ีหรือความหมายตรงข้าม คือความหมายของค�ำที่เดิมหมายถึงอย่างหน่ึง
ต่อมาความหมายเปล่ียนไปเป็นอีกอย่างหน่ึง แม้ความหมายจะเปล่ียนแปลงไปจากเดิมแต่ยังคงอยู่ใน
ขอบขา่ ยกลมุ่ ความหมายเดมิ ดงั ตวั อยา่ งเชน่ คำ� วา่ จงั หวดั ในสมยั ตน้ รตั นโกสนิ ทร์ คำ� นห้ี มายถงึ ถนิ่ เขต
บริเวณ14 ในปัจจบุ ันค�ำนใี้ ช้หมายถงึ หนว่ ยการปกครองทร่ี วมท้องถ่นิ หลายๆ อำ� เภอเข้าดว้ ยกัน มฐี านะ
เปน็ นติ บิ คุ คล จากตวั อยา่ งจะเหน็ ไดว้ า่ แมค้ วามหมายของคำ� นจี้ ะเปลย่ี นไปจากเดมิ แตข่ อบขา่ ยความหมาย
ยังอยูใ่ นกลุ่มความหมายเดยี วกบั ความหมายเดิม
การพจิ ารณาความหมายยา้ ยทใี่ นบางกรณอี าจทำ� ใหเ้ กดิ ความสบั สนกบั ความหมายในปจั จบุ นั กไ็ ด้
เน่อื งจากความหมายเดมิ เปลีย่ นไปและไปพ้องกับความหมายในปัจจุบนั เชน่ คำ� วา่ “แพ้” ดงั ตัวอย่าง
แพ้ ความหมายปจั จุบัน
สู้ไมไ่ ด้ ทนไม่ได้ ตรงขา้ มกับชนะ
ความหมายในอดตี
ชนะ
ความหมายของ แพ้ ในอดตี พอ้ งกบั คำ� วา่ ชนะ ในปัจจุบัน ทีแ่ ปลวา่ “ทำ� ใหอ้ ีกฝา่ ยพ่ายแพ้” เรา
ทราบความหมายของแพ้วา่ หมายถงึ ชนะจากจารกึ หลักท่ี 3 จารึกนครชุม ดังนี้
14 อ�ำนาจ ปักษาสขุ . เร่ืองเดมิ .
