Page 41 - วิถีไทย
P. 41
ภาษาในวิถไี ทย 3-31
เร่ืองที่ 3.2.3
ความหลากหลายของภาษาในวิถีไทย
มติ กิ ารมองความหลากหลายของภาษาในวถิ ไี ทยมีอยหู่ ลายมิติ หากใช้ภูมศิ าสตร์เป็นเกณฑก์ จ็ ะ
ได้มุมมองความหลากหลายแบบหนึ่ง หากใช้มิติการใช้ภาษาก็จะได้มุมมองความหลากหลายของภาษา
อีกแบบหน่ึง ในหัวเร่ืองน้ีจะกล่าวความหลากหลายของภาษาเพ่ือให้เข้าใจวิถีแห่งความเป็นไทยอันส่งผล
สบื เนอื่ งต่อความเข้าใจสังคมไทยได้อกี ทางหนึ่งดว้ ย ความหลากหลายของภาษาทจี่ ะกล่าวถึงมดี ังน้ี
1. ความหลากหลายของภาษาและภาษาถิ่น
อาณาบริเวณประเทศไทยมีความหลายหลากของภาษาและภาษาถนิ่ มากแห่งหนงึ่ ในเอเชียตะวนั
ออกเฉียงใต้ สังคมท่ีมีภาษาและภาษาถ่ินย่อยมากย่อมมีความเป็นมายาวนาน เนื่องจากพ้ืนที่ดังกล่าวมี
กลุ่มคนหลายกลุ่มทั้งอาศัยอยู่ติดถิ่นมาแต่เดิมและกลุ่มที่เคลื่อนย้ายเข้ามาด้วยเหตุผลต่างๆ ท้ังทาง
ประวตั ศิ าสตรแ์ ละสงั คม
1.1 ความหลากหลายของภาษา ภาษาในวิถีและสังคมไทยกระจายอยู่ในภูมิภาคต่างๆ หากไม่
นบั ภาษาจีนของชาวจีนท่ีอพยพเข้ามาอยตู่ ามเขตเมืองแล้ว ภาษาตา่ งๆ ล้วนเปน็ ภาษาของกลุ่มชาตพิ นั ธุ์
ในสังคมไทย ที่มีวัฒนธรรมสะท้อนอัตลักษณ์ของกลุ่ม ความแตกต่างของกลุ่มชาติพันธุ์กับคนไทยที่เห็น
ชดั เจนคอื ภาษา นอกจากน้ยี งั มคี วามต่างอ่ืนๆ อาทิ เช้อื ชาติ ประวัติศาสตร์ และการนบั ถือศาสนา กลุม่
ชาติพนั ธุ์จะต่างกัน แตด่ เู หมือนว่าสถานการณใ์ นปจั จบุ นั ได้ยอมรบั วฒั นธรรม วิถชี ีวิต รวมถึงภาษาไทย
เข้าไปผสมผสานกับวัฒนธรรมด้ังเดิมแล้ว เห็นได้จากเด็กรุ่นใหม่ล้วนเป็นผู้พูดสองภาษา คือภาษาแม่ท่ี
เปน็ ภาษาของกลมุ่ ชาตพิ นั ธ์แุ ละภาษาไทย เดก็ บางกลมุ่ ถงึ กับไม่พดู ภาษาแมข่ องตนเพราะดว้ ยทศั นคตทิ ่ี
ถกู หลอ่ หลอมใหใ้ ชภ้ าษาไทยในโรงเรียน โดยห้ามพูดภาษาแมข่ องตนเอง
ความหลากหลายของภาษาต่างๆ ในวิถีและสังคมไทยไม่ได้เป็นปัจจัยที่ก่อปัญหาในสังคมไทย
หากเทยี บกบั บางสงั คม อาทิ อนิ เดยี เปน็ สงั คมทมี่ คี วามหลากหลายของภาษาเชน่ เดยี วกนั โดยความหลาก-
หลายนเี้ องเปน็ ผลใหเ้ กดิ การกระทบกระทง่ั กนั ของคนกลมุ่ ตา่ งๆ หลายครงั้ ดว้ ยเหตจุ ากความเขา้ ใจไมต่ รงกนั
แม้กระทงั่ การกำ� หนดภาษาราชการกก็ ำ� หนดไวเ้ ป็นภาษาราชการกลาง คอื ภาษาฮินดแี ละองั กฤษ ปญั หา
เหลา่ นรี้ ฐั บาลเองกท็ ราบและพยายามแกไ้ ขโดยกำ� หนดภาษาราชการของรฐั ตา่ งๆ เมอื่ มองยอ้ นมาดสู งั คม
ไทยทแ่ี มจ้ ะมภี าษาของกลมุ่ ชาตพิ นั ธจ์ุ ำ� นวนมาก แตก่ ก็ ำ� หนดภาษาราชการไวเ้ พยี งภาษาเดยี วคอื ภาษาไทย
ความหลากหลายของภาษาในวถิ แี ละสงั คมไทยมผี ศู้ กึ ษาและประมาณวา่ นา่ จะมมี ากกวา่ 60 กลมุ่
ภาษา19 บ้างก็ว่ามกี วา่ 50 ภาษา ซงึ่ จ�ำแนกตามตระกลู ภาษาทง้ั หมด 5 ตระกลู ในจ�ำนวนนีย้ งั จำ� แนก
ย่อยๆ ไดอ้ กี หลายภาษา
19 สวุ ไิ ล เปรมศรรี ัตน.์ (2545). แผนทภ่ี าษาของกลุม่ ชาตพิ ันธตุ์ ่างๆ ในประเทศไทย. ใน วารสารภาษาและวฒั นธรรม
ปี 21 ฉบับที่ 1, น. 9.
