Page 50 - ภาษาถิ่นและวรรณกรรมท้องถิ่นไทย
P. 50
10-40 ภาษาถิ่นและวรรณกรรมท้องถ่นิ ไทย
กิจกรรม 10.1.4
จงพิจารณาตัวอย่างบทประพันธ์ในวรรณกรรมเรื่อง “สุทธิกรรมชาดก” (ณัฐวุฒิ สุทธิสงคราม,
2522, น. 132-133) แลว้ ตอบค�ำถาม
พระโพธิสัตว์ ทูลท้าวพรหมทัต เป็นอรรถพิสดาร
ว่าเชิญพระองค์ จงเสวนาการ แห่งบูรพาจารย์ สืบสืบกันมา
ผู้ใดบาปมาก เกิดมาตกยาก เป็นข้าทาสา
ด้วยอกุศล อทินนาทานา ตนได้ท�ำมา เกิดท้องเข็ญใจ
ท่านใช้ท�ำการ ทุกสิ่งการงาน หนักเบาท�ำไป
ผิดพลั้งตีด่า อาญาข้าไทย แต่พิจารณาได้ โดยเท่าโทษทัณฑ์
1. จงยกตวั อย่างสุนทรยี ภาพในลลี าของถ้อยค�ำ 3 ตวั อยา่ ง
2. จงยกตัวอย่างสนุ ทรยี ภาพในลีลาของความหมาย 3 ตัวอยา่ ง
แนวตอบกิจกรรม 10.1.4
1. ตัวอยา่ งสนุ ทรียภาพในลลี าของถอ้ ยค�ำ 3 ตัวอย่าง มีดังน้ี
1.1 คำ� สมั ผสั อกั ษร เชน่ “ทา้ ว” กบั “ทูล” และ “เท่า” กับ “โทษ” และ “ทณั ฑ์”
1.2 คำ� สมั ผสั สระ เช่น “ข้า” กับ “ทาสา” และ “อาญา” กับ “ข้า(ไทย)”
1.3 การซาํ้ คำ� ไดแ้ ก่ “สบื สืบ”
2. ตัวอยา่ งสุนทรยี ภาพในลลี าของความหมาย 3 ตัวอยา่ ง มดี งั น้ี
2.1 เน้ือหาของกาพย์สรุ าคนางค์ 28 ท้งั 3 บท เป็นบรรยายโวหาร
2.2 บทเทศนาโวหาร เชน่ “ทา่ นใชท้ ำ� การ ทกุ สงิ่ การงาน หนกั เบาทำ� ไป ผดิ พลงั้ ตดี า่ อาญา
ขา้ ไทย แตพ่ จิ ารณาได้ โดยเท่าโทษทณั ฑ์”
2.3 ภาพพจน์อุปลักษณ์ เช่น “ผู้ใดบาปมาก เกิดมาตกยาก เป็นข้าทาสา ด้วยอกุศล”
เป็นการเปรยี บเทยี บ “ผู้ใดบาปมาก” กับ “ข้าทาสา”
