Page 20 - ภาษาและทักษะเพื่อการสื่อสาร
P. 20
1-10 ภาษาและทกั ษะเพ่อื การส่อื สาร
2.3 ภาษาช่วยพัฒนาชีวิตมนุษย์ให้ต่างจากสัตว์อ่ืน ๆ ชวี ติ มนษุ ยป์ ระกอบไปดว้ ยดา้ นตา่ งๆ ทง้ั
ร่างกาย อารมณ์ สังคม และสตปิ ัญญา การท�ำงานต่างๆ และการด�ำเนนิ ชีวิตประจำ� วัน จ�ำเป็นตอ้ งใชท้ กุ
ด้านทำ� งานประสานกนั ซง่ึ ภาษากเ็ ข้ามามบี ทบาทส�ำคัญในการช่วยพฒั นาชวี ิตมนษุ ย์ในทุกด้าน
ดา้ นรา่ งกายเปน็ สว่ นทท่ี ำ� หนา้ ทใี่ นการรบั รภู้ าษาและแสดงออกถงึ การสอื่ สาร ทง้ั การฟงั พดู อา่ น
เขยี น การแสดงทา่ ทางอากปั กริ ยิ าตา่ งๆ ทท่ี ำ� ใหผ้ อู้ นื่ ตคี วามและเขา้ ใจความหมายได้ หากรา่ งกายมคี วาม
บกพร่องก็อาจส่งผลให้เกิดอุปสรรคต่อการส่ือสารได้ ในขณะเดียวกัน ภาษาก็มีส่วนช่วยในการพัฒนา
ร่างกายของมนุษย์ แม้จะไม่ใช่การพัฒนาโดยตรงก็ตาม กล่าวคือ เมื่อมีภาษา มนุษย์จึงมีการเก็บข้อมูล
และบันทึกเร่ืองราวเก่ียวกับสุขภาพร่างกายไว้ เกิดเป็นการเรียนรู้และภูมิปัญญาในการดูแลรักษาร่างกาย
ให้อยู่ในสภาพท่ีสมบูรณ์แข็งแรง หรือรักษาอาการผิดปกติต่างๆ ทางร่างกายได้ เช่น การวิจัยด้าน
วิทยาศาสตร์ การแพทย์ การเรยี นรูด้ า้ นวทิ ยาศาสตร์การกฬี า การใช้ประโยชน์จากขอ้ มูลดา้ นสาธารณสุข
และโภชนาการ เป็นต้น
ด้านอารมณ์มีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกับภาษาอย่างใกล้ชิด กล่าวคือ ภาษาช่วยในการขัดเกลา
ฟืน้ ฟู พัฒนาอารมณ์และสุขภาพจติ ของมนษุ ย์ ทงั้ การเสพวรรณกรรมเพ่อื ความบนั เทิง ความเพลดิ เพลิน
การฟังเพลงที่มีความหมายลึกซึ้งกินใจ เหล่านี้ช่วยกระตุ้นให้มนุษย์มีการเรียนรู้และพัฒนาอารมณ์ของ
ตนเองใหอ้ ยใู่ นสภาวะปกตไิ ดง้ า่ ยขึน้
ภาษากับการพัฒนาด้านสังคมก็มีความสัมพันธ์กันสูงมาก เน่ืองจากภาษาเป็นเคร่ืองมือในการ
สอื่ สาร และมนษุ ยท์ อี่ ยรู่ ว่ มกนั กจ็ �ำเปน็ จะตอ้ งสอื่ สารกบั ผอู้ นื่ เมอื่ มนษุ ยใ์ ชภ้ าษาเพอื่ สอื่ สารท�ำความเขา้ ใจ
ซง่ึ กนั และกัน จะนำ� ไปสกู่ ารแลกเปลยี่ น เรียนรู้ รว่ มมอื ร่วมใจกนั ในการพัฒนาสงั คม พัฒนาสภาพความ
เปน็ อยู่ ผา่ นการทำ� กจิ กรรมตา่ งๆ ทางสงั คม เชน่ การรณรงคเ์ รยี กรอ้ งสทิ ธต์ิ า่ งๆ การบำ� บดั ฟน้ื ฟแู ละแกไ้ ข
ปัญหายาเสพติด เป็นต้น นอกจากนี้ภาษาส่งผลต่อวัฒนธรรมของสังคมน้ันๆ ได้อีกด้วย เช่น ภาษาที่มี
ค�ำเรียกการล�ำดับญาติมากและมีความเฉพาะเจาะจงอย่างภาษาจีนและภาษาไทย แสดงให้เห็นว่าคนใน
สังคมจนี และไทยใหค้ วามสำ� คัญกบั ความสัมพนั ธใ์ นครอบครวั และระบบอาวุโสสูง เปน็ ตน้
การพัฒนาด้านสุดท้ายคือการพัฒนาด้านสติปัญญา ภาษามีส่วนส�ำคัญต่อการศึกษาของมนุษย์
การศึกษาในทกุ ระดบั ทง้ั การศึกษาในระบบ นอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศยั ตา่ งกม็ ีหนา้ ท่โี ดยตรง
ในการพัฒนาสติปัญญาของผู้เรียน ทุกระดับการศึกษาต้องใช้ภาษาเป็นสื่อในการเรียนการสอน ท้ังการ
บรรยาย การอา่ นหนงั สอื การใชส้ อ่ื โสตทศั นห์ รอื สอ่ื อนื่ ๆ หากขาดภาษาไปแลว้ กย็ อ่ มทำ� ใหก้ ารเรยี นรเู้ พอื่
พัฒนาสตปิ ญั ญาของมนษุ ยไ์ มม่ ีทางเปน็ ไปได้
2.4 ภาษาก่อให้เกิดความสมานฉันท์แม้ในคนท่ีมีวัฒนธรรมต่างกัน เม่ือมนุษย์อยู่ร่วมกันเป็น
สังคม ย่อมก่อให้เกิดวิธีคดิ ความเช่อื ค่านยิ ม การให้คุณคา่ ไปจนถงึ กฎเกณฑท์ างสงั คม วฒั นธรรมและ
ประเพณีตา่ งๆ ทม่ี ีความเป็นเอกลักษณป์ ระจำ� สงั คมน้นั เมื่ออย่ใู นสังคมเดยี วกนั สิ่งแวดล้อมใกล้เคียงกนั
ใช้ภาษาเดยี วกนั มนษุ ย์ในสังคมน้ันจะมีความคลา้ ยคลึงกนั ในแง่ของทศั นคตแิ ละวิธกี ารมองโลก แตห่ าก
เราอยู่กันคนละสังคม ก็ย่อมมีความแตกต่างทางวัฒนธรรมเกิดข้ึน ความคิดและทัศนคติก็อาจมีความ
แตกตา่ งกันออกไป และเป็นเร่อื งง่ายท่ีจะเกดิ ความเข้าใจทีค่ ลาดเคลื่อนกัน