Page 24 - ภาษาและทักษะเพื่อการสื่อสาร
P. 24
1-14 ภาษาและทักษะเพื่อการสอ่ื สาร
ในสมยั ของอรสิ โตเตลิ (Aristotle, 350 B.C.) นนั้ การพดู ในโอกาสตา่ งๆ จำ� เปน็ ตอ้ งใชว้ าทศลิ ป์
เพอ่ื โน้มนา้ วใจผ้รู ับสาร โดยอรสิ โตเตลิ ไดแ้ บ่ง “โอกาส” ในการสอื่ สารเปน็ 3 รปู แบบ คอื
- การพูดในศาล เพื่อให้ผูร้ ับสารตดั สนิ ว่าสิง่ ใดเป็นจรงิ และสงิ่ ใดเป็นเท็จ
- การพูดในสภา เพื่อให้ผูร้ ับสารชัง่ ใจวา่ จะรบั หลกั การทีน่ ำ� เสนอหรือไม่
- การพูดในพิธีการ หรอื การตอ้ นรบั ตา่ งๆ เพอื่ ใหผ้ รู้ บั สารไดร้ บั การจรรโลงใจ หรอื เพอ่ื ให้
เชอ่ื มั่นในตัวผสู้ ง่ สารมากยิ่งข้นึ
อริสโตเติลเชื่อว่าโอกาสเหล่าน้ีจะมีส่วนช่วยให้ผู้ส่งสารก�ำหนดลักษณะและวิธีการพูดท่ีเหมาะสม
ออกมา และจะน�ำไปสู่การคล้อยตามของผู้รับสารได้ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าผู้ส่งสารทุกคนจะสามารถ
โน้มนา้ วใจผู้รับสารได้ หากผสู้ ่งสารไม่มีปจั จัยท่ีเกีย่ วขอ้ งกบั ผู้สง่ สาร 3 ประการ ดังนี้
Ethos คือ ความน่าเชอ่ื ถือของผสู้ ง่ สารท่ผี ู้รับสารรบั รใู้ นขณะทีม่ ีการส่อื สาร
Pathos คอื ความสามารถในการวเิ คราะหแ์ ละโนม้ น้าวใจผู้รับสาร
Logos คือ ความสามารถในการแสดงเหตผุ ลหรือหลักฐานประกอบการพดู
2.2 แบบจ�ำลองการสื่อสารของลาสเวลล์
ฮาโรลด์ ด.ี ลาสเวลล์ (Harold D. Lasswell) ได้เสนอแบบจำ� ลองนีใ้ น ค.ศ. 1948 ซงึ่ เปน็ แบบ
จำ� ลองเสมอื นตงั้ คำ� ถามกบั กระบวนการสอ่ื สารทเ่ี กดิ ขน้ึ วา่ ใคร - พดู อะไร - โดยวธิ ใี ด - ไปยงั ใคร - เกดิ
ผลอยา่ งไร
who? says in which to whom? with what
communi- what? channel? receiver effect? effect
message medium
cator
ภาพท่ี 1.3 แบบจ�ำลองการส่ือสารของลาสเวลล์
ที่มา: ปภสั สรา ชยั วงศ.์ (2554). เอกสารคำ� สอนวชิ าหลักและการปฏบิ ตั ทิ างวาทนเิ ทศ.
- ใคร (Who) คือ ผูส้ ง่ สารหรอื ผเู้ ริม่ ทำ� การส่อื สาร
- พูดอะไร ด้วยวัตถุประสงค์อะไร (Says What, With What Purpose) คือ ส่ิงที่
เก่ยี วข้องกบั เนือ้ หาสารทส่ี ่งไป และมกั มีวัตถุประสงค์ทช่ี ดั เจนของผสู้ ง่ สารอยู่ในสารนั้น
- โดยใช้วิธีการและช่องทางใด (In What Channel, By What Means) คือ สื่อกลาง
หรอื ช่องทางอยา่ งใดอยา่ งหน่ึงท่ีถ่ายทอดสารจากผู้สง่ สารไปยังผู้รบั สาร
- ส่งไปยังใคร ในสถานการณ์อะไร (To Whom, In What Situation) คือ ผรู้ ับสาร แต่
ในแบบจำ� ลองนล้ี าสเวลลจ์ ะเนน้ ใหผ้ สู้ ง่ สารตระหนกั วา่ เขากำ� ลงั สง่ สารไปใหใ้ คร และเนอื่ งในสถานการณใ์ ด
- ได้ผลอย่างไรในปัจจุบันและอนาคต (With What Effect, Immediate and Long
Term?) คือ ผลท่เี กิดข้ึนหลังจากมีการสง่ สารของผู้ส่งสาร ลาสเวลลใ์ ห้ความส�ำคัญกบั ผลทเ่ี กิดขึน้ นวี้ ่าจะ
ต้องเป็นไปตามเจตนารมณ์ของผู้สง่ สาร