Page 28 - ภาษาและทักษะเพื่อการสื่อสาร
P. 28
1-18 ภาษาและทักษะเพอ่ื การส่ือสาร
การรับรู้และเรียนรู้ของบุคคลแต่ละคนเป็นตัวก�ำหนดระบบวิธีคิด ทัศนคติ และพฤติกรรมการสื่อสาร
โดยท่ัวไปการรับรู้ของบุคคลก็แตกต่างกันตามตัวกรอง (filter) บางอย่าง เช่น แรงจูงใจของบุคคลเอง
(Motives) ประสบการณ์เดิมของแต่ละบุคคล กรอบอ้างอิง (frame of reference) ซ่ึงส่ังสมมาจาก
ครอบครัว สงั คม รวมถงึ สภาพแวดลอ้ ม และสภาวะจติ ใจ อารมณ์ ขณะสอื่ สาร
3.2 การส่ือสารระหว่างบุคคล (Interpersonal Communication) การสื่อสารระหว่างบุคคล
หมายถงึ การสอื่ สารระหวา่ งบคุ คลหนงึ่ กบั อกี บคุ คลหนง่ึ (อาจมสี องคนหรอื มากวา่ สองคนกไ็ ด)้ เปน็ ลกั ษณะ
การส่ือสารแบบตัวต่อตัว (dyadic communication) เป็นการส่ือสารสองทาง (อาจเผชิญหน้าหรือ
ไม่เผชิญหน้าก็ได้) มีการแลกเปล่ียนสารและมีปฏิกิริยาตอบสนองทันที มีความสมบูรณ์ในตัว จะขาด
ฝ่ายใดฝ่ายหนงึ่ ไมไ่ ด้ พฤตกิ รรมของทั้งสองฝา่ ยมีผลกระทบตอ่ กนั และกนั และมคี วามใกลช้ ิดกันมากกว่า
การส่ือสารอืน่ ๆ
เดอ เฟลอร์ (De Fleur) ไดอ้ ธบิ ายเรอ่ื งบคุ คลในการสอ่ื สารระหว่างบุคคลไว้วา่
1) บคุ คลมีความแตกต่างกนั ในดา้ นบุคลกิ ภาพและสภาพจติ วิทยา
2) ความแตกตา่ งกันดงั กลา่ วเป็นเพราะบุคคลเรยี นรู้จากสังคมทีแ่ ตกต่างกัน
3) บคุ คลทอี่ ยใู่ นสภาพแวดลอ้ มตา่ งกนั จะไดร้ บั การเรยี นรจู้ ากสภาพแวดลอ้ มทแ่ี ตกตา่ งกนั
ออกไปดว้ ย
4) การเรียนรู้จากสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกัน ท�ำให้บุคคลมีทัศนคติ ค่านิยม ความเชื่อ
และบคุ ลิกภาพแตกต่างกนั
การส่ือสารระหว่างบุคคลประกอบด้วยบุคคลและความเป็นตนเองของบุคคล ฉะนั้น การสื่อสาร
ภายในบคุ คลจงึ เขา้ มามบี ทบาทในการสอื่ สารระหวา่ งบคุ คลอยา่ งมากจนแยกจากกนั ไมอ่ อก บคุ คลแตล่ ะคน
ที่ร่วมสือ่ สารต่างก็รบั รูค้ วามเปน็ ตนเองของตวั เอง ของบุคคลอน่ื และความเปน็ ตนเองท่ีผอู้ ่ืนมองตน
3.3 การสื่อสารกลุ่ม (Group communication) การสอ่ื สารกลุ่มเป็นการสอ่ื สารของบคุ คลตัง้ แต่
2 คนขน้ึ ไป ทง้ั ที่เป็นทางการและไมเ่ ปน็ ทางการ สมาชิกกลุม่ มักมีความคลา้ ยคลึงกนั พง่ึ พาอาศัยกัน มี
บรรทดั ฐานรว่ มกนั และรว่ มมอื เพอื่ วตั ถปุ ระสงคเ์ ดยี วกนั การสอ่ื สารกลมุ่ จะตอ้ งมโี ครงสรา้ งและกระบวนการ
สื่อสาร รูปแบบและวิธีการเพ่ือให้สมาชิกได้แสดงบทบาท สถานภาพ อ�ำนาจ ภาระหน้าท่ีในการด�ำเนิน
กจิ กรรมและการธ�ำรงอยขู่ องกลุ่ม ซง่ึ ธรรมชาตขิ องการสื่อสารกลุ่มมอี ยู่ 4 ประการดว้ ยกัน คือ
1) กลมุ่ ประกอบด้วยสมาชกิ ต่างๆ มากกวา่ 2 คนข้นึ ไป แต่ไม่ได้แยกเป็น 2 ฝ่ายเหมอื น
การสอื่ สารระหวา่ งบคุ คล และอาจสามารถดำ� เนนิ ตอ่ ไดห้ ากขาดสมาชกิ คนใดคนหนงึ่ ซงึ่ ตา่ งจากการสอื่ สาร
ระหวา่ งบุคคลหากขาดคนใดคนหนงึ่ ไปการสื่อสารจะตอ้ งยตุ ิลง
2) บทบาทบุคคลและทิศทางการสื่อสาร มีความอิสระและคาดเดายากกว่าการสื่อสาร
ระหว่างบคุ คล ความเปน็ บุคคลในการสื่อสารกลมุ่ จะต้องข้ึนตอ่ กันและกัน และจะถกู จ�ำกัดลง โดยต้องถือ
กฎเกณฑ์ของกลมุ่ เปน็ หลัก
3) แม้การส่ือสารกลุ่มมีทั้งกลุ่มท่ีเกิดขึ้นเองอย่างไม่เป็นทางการ หรือเกิดข้ึนอย่างเป็น
ทางการ แตส่ ว่ นใหญ่มักมเี ป้าหมายร่วมกนั ในการรวมกลุม่