Page 45 - ภาษาและทักษะเพื่อการสื่อสาร
P. 45
ความรูพ้ ื้นฐานเก่ยี วกับภาษาเพ่อื การสอ่ื สาร 1-35
เร่ืองท่ี 1.2.2
การจ�ำแนกประเภทของสาร
หากพิจารณาจ�ำแนกสารออกเป็นประเภทต่างๆ เพื่อให้ง่ายต่อการศึกษาและท�ำความเข้าใจสาร
มากขึ้น เราสามารถจ�ำแนกสารออกเปน็ ประเภทต่างๆ ไดแ้ ก่ จำ� แนกตามลกั ษณะของสาร (ขอ้ เท็จจรงิ -
ข้อคิดเห็น) จ�ำแนกตามสญั ลกั ษณ์ในการสื่อสาร (วัจนภาษา-อวจั นภาษา) และจำ� แนกตามวตั ถปุ ระสงค์
ของผู้สง่ สาร โดยมรี ายละเอียดน้ี (อวยพร พานชิ , 2556, น. 36 และอวยพร พานิช, 2553)
1. จ�ำแนกตามลักษณะของสาร
1.1 สารที่เป็นข้อเท็จจริง (Fact) คอื สารที่ใหค้ ำ� อธิบายความจริงเก่ียวกับบคุ คล สตั ว์ ส่ิงของ
หรือเหตุการณต์ า่ งๆ ซึ่งสามารถพสิ จู น์หรอื ตรวจสอบความถกู ตอ้ งแน่นอนได้ สารประเภทขอ้ เท็จจรงิ มัก
ใช้เพอ่ื เปน็ ขอ้ มูลสนับสนุนให้การสือ่ สารน้ันมคี วามน่าเชอื่ ถือ
1.2 สารที่เป็นข้อคิดเห็น (Opinion) คอื สารทเี่ กดิ จากการประเมนิ ของผพู้ ดู อาจเปน็ ความรสู้ กึ
แนวคดิ ความเชอื่ ทบี่ คุ คลมตี อ่ ตนเอง ตอ่ บคุ คลอนื่ ตอ่ วตั ถุ หรอื ตอ่ เหตกุ ารณใ์ ดเหตกุ ารณห์ นงึ่ สารประเภท
ขอ้ คดิ เหน็ ใชใ้ นการแสดงจดุ ยนื ของผู้สอื่ สาร รวมทง้ั เป็นการอา้ งเหตุผลประกอบการส่งสารน้นั
2. จ�ำแนกตามสัญลักษณ์ในการส่ือสาร
2.1 วัจนภาษา (Verbal language) หมายถงึ ภาษาถอ้ ยคำ� ไดแ้ ก่ คำ� พดู หรอื ตวั อกั ษรทก่ี ำ� หนด
ใช้ร่วมกันในสังคม ซึ่งหมายรวมท้ังเสียงและลายลักษณ์อักษร ภาษาถ้อยค�ำเป็นภาษาท่ีมนุษย์สร้างข้ึน
อย่างมีระบบ มีหลักเกณฑ์ทางภาษา หรือไวยากรณ์ซ่ึงคนในสังคมต้องเรียนรู้และใช้ภาษาในการฟัง พูด
อ่าน เขียน และคิด การใช้วัจนภาษาในการสื่อสารต้องค�ำนึงถึงความชัดเจนถูกต้องตามหลักภาษาและ
ความเหมาะสมกบั ลักษณะการสือ่ สาร ลักษณะงาน เป้าหมาย สอ่ื และผู้รับสาร ซ่งึ วัจนภาษาแบง่ ออกเป็น
2 ชนิด ได้แก่
1) ภาษาพูด เป็นภาษาที่มนุษย์เปล่งเสียงออกมาเป็นถ้อยค�ำเพื่อสื่อสารกับผู้อื่น นัก-
ภาษาศาสตร์ถือว่าภาษาพูดเป็นภาษาท่ีแท้จริงของมนุษย์ ส่วนภาษาเขียนเป็นเพียงวิวัฒนาการขั้นหน่ึง
ของภาษาเทา่ นน้ั มนุษยไ์ ด้ใช้ภาษาพูดติดต่อสือ่ สารกับผู้อ่นื อยเู่ สมอ ท้งั ในเรื่องสว่ นตัว สังคม และหนา้ ที่
การงาน ภาษาพดู จงึ สามารถสร้างความรัก ความเข้าใจ และช่วยแกไ้ ขปญั หาตา่ งๆ ในสังคมมนษุ ย์ได้
2) ภาษาเขยี น เปน็ ภาษาทม่ี นษุ ยใ์ ชอ้ กั ษรเปน็ เครอ่ื งหมายแทนเสยี งพดู ในการสอื่ สาร ภาษา
เขยี นเปน็ สญั ลักษณ์ของการพดู ภาษาเขียนน้ันเป็นส่งิ ท่ีมนษุ ย์ประดิษฐข์ นึ้ มาเพื่อใชบ้ ันทึกภาษาพดู เปน็
ตวั แทนของภาษาพดู ในโอกาสตา่ งๆ แมน้ กั ภาษาศาสตรจ์ ะถอื วา่ ภาษาเขยี นไมใ่ ชภ่ าษาทแี่ ทจ้ รงิ ของมนษุ ย์
แตภ่ าษาเขยี นเปน็ เครอ่ื งมอื สำ� คญั ในการสอื่ สารของมนษุ ยม์ าเปน็ เวลาชา้ นาน มนษุ ยใ์ ชภ้ าษาเขยี นสอื่ สาร
ทงั้ ในสว่ นตวั สงั คม และหนา้ ทก่ี ารงาน ภาษาเขยี นสรา้ งความรกั ความเขา้ ใจ และชว่ ยแกป้ ญั หาตา่ งๆ ใน
สงั คมมนษุ ย์ไดม้ ากมายหากมนษุ ยร์ ูจ้ กั เลอื กใชใ้ ห้เหมาะสมกับบคุ คล โอกาสและสถานการณ์
