Page 65 - ภาษาและทักษะเพื่อการสื่อสาร
P. 65
ความรูพ้ ื้นฐานเกย่ี วกับภาษาเพ่ือการสือ่ สาร 1-55
เรื่องที่ 1.3.2
ทักษะการพูด
การพดู เปน็ ทกั ษะทม่ี นษุ ยม์ มี าควบคกู่ บั การฟงั เมอื่ จดจำ� เสยี งทไี่ ดย้ นิ เรากจ็ ะใชอ้ วยั วะเพอื่ เลยี น
เสยี ง และเปลง่ เสยี งออกมาเปน็ ถอ้ ยคำ� การพดู มพี ฒั นาการไปตามวยั และประสบการณข์ องผพู้ ดู กลา่ วคอื
เม่ือเรายังเป็นเด็ก มีการเรียนรู้และประสบการณ์ไม่มาก ส่ิงที่พูดออกมาจะเป็นการเลียนแบบมาจากส่ิงท่ี
ได้ยินได้ฟังมา แต่เมื่อเราเติบโตข้ึน เรียนรู้และมีประสบการณ์เพิ่มขึ้น เราก็จะสร้างสารในระบบความคิด
ของตวั เองและนำ� ไปสกู่ ารพดู ทไ่ี มไ่ ดล้ อกเลยี นแบบผใู้ ดมา ทงั้ นี้ จะอธบิ ายแยกเปน็ ความสำ� คญั และบทบาท
ของการพูด ประเภทของการพูดและการพัฒนาทักษะบคุ ลิกภาพการพดู
1. ความส�ำคัญและบทบาทของการพูด
การพูดเป็นการถ่ายทอดกระบวนการคิดจากผู้พูดไปสู่ผู้ฟัง และกระบวนการคิดนี้เองท่ีท�ำให้
แตล่ ะคนมวี ธิ กี ารพดู ทแ่ี ตกตา่ งกนั ออกไป แตไ่ มว่ า่ จะแตกตา่ งกนั อยา่ งไร การพดู กม็ บี ทบาทสำ� คญั กบั ชวี ติ
ประจำ� วันของมนุษย์ดงั น้ี
1.1 การพูดกับการศึกษา ต้ังแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน เราใช้การพูดเพื่อถ่ายทอดความรู้และ
ประสบการณ์จากผู้หน่ึงไปยังผู้อื่นมาอย่างต่อเน่ือง ทั้งการอธิบาย บรรยาย การบอกกล่าว การท่องจ�ำ
สิ่งเหล่านี้ท�ำให้มนุษย์มีการเรียนรู้ท่ีรวดเร็ว เพราะไม่ต้องรอให้เหตุการณ์ต่างๆ เกิดขึ้นกับตัวเอง แต่เรา
สามารถเรียนรจู้ ากผู้อน่ื ท่ีเคยประสบพบเจอเหตกุ ารณน์ นั้ มากอ่ นแล้วได้
1.2 การพูดกับบุคลิกภาพ นอกจากการสื่อสารดว้ ยถ้อยค�ำแล้ว ยังมกี ารแสดงทา่ ที อากปั กริ ยิ า
น�้ำเสียง จังหวะในการพูด ซ่ึงท้ังหมดน้ีเป็นส่วนหน่ึงของการแสดงบุคลิกภาพของผู้พูด เมื่อผู้พูด
พูดเร่ืองใดเรื่องหน่ึงประกอบกับท่าทางและน�้ำเสียง ผู้ฟังจะสามารถตีความบุคลิกภาพของผู้พูดได้ว่าเป็น
คนอยา่ งไร มคี วามคิด ทศั นคติ อุดมการณ์ อยา่ งไรบ้าง
1.3 การพูดกับโลกทัศน์ จิตใจและวัฒนธรรม เมอ่ื การใชค้ ำ� พดู มคี วามเหมาะสมกบั สถานการณ์
ที่ก�ำลังส่ือสาร สิ่งท่ีพูดจะสะท้อนถึงค่านิยม ความเชื่อ วิธีคิด และวิถีชีวิตของผู้พูด ซ่ึงมาจากโลกทัศน์
จิตใจและวัฒนธรรมของผู้พูด หากเรามีโลกทัศน์ จิตใจ และวัฒนธรรมต่างกัน เช่น คนท่ีประกอบอาชีพ
ต่างกันก็มักมีมุมมองต่อโลกและการใช้ชีวิตที่ต่างกัน เมื่อถ่ายทอดสารออกมาเป็นถ้อยค�ำในการพูด สิ่งที่
สอ่ื สารออกมากจ็ ะแตกตา่ งจากคนอาชพี อนื่ เปน็ ตน้
1.4 การพูดกับการสร้างความสัมพันธ์กับผู้อ่ืน การพูดมีบทบาทต่อการสร้างความสัมพันธ์กับ
คนในสังคม เน่ืองจากการพูดเป็นการแสดงออกถึงความคิดและความรู้สึกของบุคคล ซ่ึงหากเราได้พูด
แสดงออกสิ่งเหล่านี้ออกไป จะท�ำให้ผู้อ่ืนเข้าใจเราง่ายข้ึน และสามารถตอบสนองเราได้ตรงตามความ
ตอ้ งการมากยงิ่ ขนึ้ อยา่ งไรกต็ าม หากคนทกุ คนเอาแตพ่ ดู แลว้ ไมม่ กี ารรบั ฟงั กนั เลย กจ็ ะนำ� ไปสปู่ ญั หาและ
ความขดั แยง้ ดงั นน้ั การอยู่ในสงั คมรว่ มกับผูอ้ น่ื เราจงึ ตอ้ งทำ� หนา้ ท่ีทง้ั ผู้พดู ทีด่ แี ละผูฟ้ ังทดี่ ีควบคู่กัน
