Page 21 - ภาษาและทักษะเพื่อการสื่อสาร
P. 21
ภาษาเพ่อื การส่อื สารในชวี ิตประจ�ำวัน 4-11
เร่ืองท่ี 4.1.3
ความสามารถในการใช้ภาษา
ในชวี ติ ประจ�ำวนั ของคนเรา บางครง้ั เราจะพบกบั สถานการณต์ ่อไปน้ี
- ท�ำไมเราพดู คยุ กับคนอื่นแล้วเขาไมเ่ ข้าใจ
- ทำ� ไมคนอื่นพูดกบั เราแล้วเราไมเ่ ขา้ ใจสิ่งท่ีเขาพดู
- ท�ำไมคนบางคนสามารถอธบิ ายเรอ่ื งที่ยากให้ฟงั งา่ ย พูดจาได้อยา่ งคลอ่ งแคล่ว ลื่นไหล
- ทำ� ไม บางคนถามอยา่ งหนงึ่ กลบั ตอบมาอกี อยา่ งหนงึ่ เหมอื นสำ� นวนไทยทวี่ า่ “ไปไหนมา สามวา
สองศอก” คือถามวา่ “ไปไหนมา” คนตอบ ตอบวา่ “สามวา สองศอก” ซึ่งเป็นคนละเรือ่ งกนั
ฯลฯ
สถานการณ์ต่างๆ ที่เกิดข้ึนกับการสื่อสารในชีวิตประจ�ำวันของคนเราตามท่ียกตัวอย่างมานี้
เป็นเพราะคนเรามีความสามารถในการสื่อสารต่างกัน ซึ่งนักวิชาการด้านการสื่อสาร นักวิชาการด้าน
ภาษาศาสตร์ และนกั จติ วทิ ยาภาษาศาสตร์ ไดอ้ ธบิ ายความสามารถในการสอื่ สารตามศาสตรข์ องตน ดงั น้ี
วิลเบอร์ ชแรมม์ (Wilbur Schramm) นกั วิชาการดา้ นการส่อื สาร (อา้ งถึงใน ปรมะ สตะเวทนิ ,
2526) อธิบายว่า การใช้ภาษาในการสอ่ื สารนนั้ ไดร้ บั อทิ ธพิ ลมาจากประสบการณ์ หรอื สงิ่ ทีเ่ ราไดร้ ับรู้ ได้
พบเห็น มีความหมายและจดจ�ำไว้ใช้ เช่น ความเชื่อ ค่านิยม ภาษา ความรู้ สถานะทางสังคม อาชีพ
ทัศนคติ บุคลิกลักษณะ อารมณ์ ความต้องการ ศาสนา วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม เป็นต้น ถึงแม้จะ
พบเหน็ สง่ิ ทไ่ี มเ่ คยมปี ระสบการณม์ ากอ่ นบคุ คลกส็ ามารถเชอ่ื มโยงสงิ่ นนั้ ใหเ้ ขา้ กบั ประสบการณเ์ ดมิ ของตนได้
แตเ่ นอ่ื งจากคนเรามปี ระสบการณท์ ตี่ า่ งกนั ความสามารถในการสอื่ สารกย็ อ่ มแตกตา่ งกนั ไปดว้ ย โดยเฉพาะ
ด้านความหมาย การสือ่ สารจะมีประสทิ ธภิ าพถ้าผู้ใช้ภาษาสือ่ ความหมายเดียวกนั หรอื คู่ส่ือสารจะต้องใช้
ภาษาเดยี วกนั ได้แก่ การรู้คำ� ศพั ท์ (vocabulary ) และวากยสัมพนั ธ์ (syntax) ซง่ึ หมายถงึ การรู้ความ
สมั พนั ธ์ของค�ำในประโยค หรือรวมเรยี กว่า ไวยากรณ์ ส�ำหรับภาษาหน่งึ ๆ น่นั เอง
ชอมสกี (Chomsky) และวนั เดอรล์ ชิ (Wunderlich) ซงึ่ เปน็ นกั ภาษาศาสตรไ์ ดใ้ หค้ วามเหน็ เรอื่ ง
ความสามารถในการใช้ภาษาว่าจะต้องประกอบด้วย (อ้างถึงใน วรรณา บัวเกิด และศรีสุดา จริยากุล,
2533)
(1) การรู้ภาษา หมายถึง การรู้ภาษาของตนเอง โดยใช้กฎเกณฑ์ในไวยากรณ์เป็นหลักในการ
เรยี บเรยี งประโยคทถ่ี ูกต้อง
(2) สามารถสร้างสถานการณ์ใหม่ๆ ในการสนทนา ผู้ใช้ภาษาไม่เพียงแต่รู้ภาษาของตนโดยใช้
กฎเกณฑไ์ วยากรณใ์ หถ้ กู ตอ้ งเทา่ นน้ั ยงั ตอ้ งสามารถสรา้ งสถานการณใ์ หมๆ่ ขนึ้ ในระหวา่ งการสนทนาได้
และสามารถสอื่ สารได้ตรงกบั ความต้องการของตนอีกดว้ ย