Page 30 - ภาษาและทักษะเพื่อการสื่อสาร
P. 30
15-20 ภาษาและทกั ษะเพื่อการสอ่ื สาร
ขั้นที่ 3 การวิเคราะห์ภาษา ในดา้ นภาษา ควรศกึ ษาถอ้ ยคำ� สำ� นวนทใี่ ชใ้ หเ้ ขา้ ใจอยา่ งถอ่ งแท้ ตาม
ปกตถิ อ้ ยคำ� ในทกุ ภาษามกั จะมที ง้ั ความหมายทั่วไป (denotation) และความหมายเฉพาะ (connotation)
เชน่ ค�ำว่า “train”
ก) ความหมายทั่วไป คือ ยานพาหนะที่ประกอบด้วยตู้โดยสารติดต่อกันเป็นขบวนยาว
ลากด้วยหัวรถจักร
ข) ความหมายเฉพาะในภาษาฝร่ังเศส หมายถงึ บรรยากาศที่รื่นเริง สำ� หรับผทู้ ี่ก�ำลงั จะ
เดินทางท่องเท่ียว พักผ่อนหย่อนใจ และหมายถึงชีวิตประจ�ำวันที่ซ้ําซาก จ�ำเจ ส�ำหรับผู้ท่ีต้องเดินทาง
จากบา้ นไปทำ� งาน และจากทที่ ำ� งานกลับบ้านทกุ ๆ วัน โดยไม่มอี ะไรเปลยี่ นแปลง
โดยเหตทุ ี่ถอ้ ยคำ� ในภาษามคี วามแตกต่างกันเชน่ นี้ ผู้แปลจงึ มีความจ�ำเป็นต้องจดรวบรวมสะสม
คำ� กบั ความหมายไวใ้ ช้ การจดรวบรวมคำ� หรอื การทำ� “บญั ชคี ำ� ” น้ี ถา้ ทำ� ขน้ึ อยา่ งไมม่ รี ะเบยี บกไ็ มไ่ ดร้ บั
ความสะดวกรวดเร็วในการใช้ วธิ จี ดบญั ชีค�ำอย่างมรี ะเบยี บน้นั มกั จะจดตามอกั ขรานุกรม หรือเรียงตาม
ล�ำดับตัวอักษรของพยัญชนะต้น A, B, C, D หรือ ก ข ค ง โดยยึดพจนานุกรมเป็นหลัก ถ้าผู้แปล
พบค�ำท่ีเกิดใหม่ เพิ่งมีผู้น�ำมาใช้ในวงการต่างๆ เม่ือน�ำมาจดรวบรวมไว้ ก็ควรให้ค�ำเทียบเคียง และให้
ข้อความแวดล้อมของค�ำหรือบริบทด้วย การสะสมค�ำเช่นน้ีมีผู้เรียกว่า “คลังค�ำ” (words bank)
ซึง่ สามารถนำ� ไปสรา้ งคำ� อื่นๆ ตอ่ ไปนไ้ี ดด้ ว้ ย
นกั แปลทกุ คนควรมพี จนานกุ รมไวใ้ ช้ นอกจากพจนานกุ รมภาษาเดยี วกนั พจนานกุ รมหลายภาษา
แล้วยังมีพจนานุกรมศัพท์บัญญัติ เช่น พจนานุกรมศัพท์บัญญัติ อังกฤษ-ไทย ไทย-อังกฤษ
ราชบณั ฑติ ยสถาน และพจนานกุ รมศพั ทเ์ ฉพาะดา้ น เชน่ ดา้ นการชา่ ง การแพทย์ เศรษฐศาสตร์ การประชา-
สมั พนั ธ์ ฯลฯ พจนานกุ รม ดงั กลา่ วนเ้ี ปน็ เครอื่ งมอื ทจ่ี �ำเปน็ ยงิ่ ของนกั แปล ควรมไี วใ้ ชใ้ กลม้ อื ใหพ้ รอ้ มเพรยี ง
อนึง่ สารานุกรมทวั่ ไป และสารานกุ รมเฉพาะด้านกเ็ ป็นเคร่อื งมอื ทนี่ กั แปลจ�ำเปน็ ตอ้ งมีไวใ้ ช้ เชน่
Knowledge (Grolier) Britanica, Americana เป็นต้น สารานุกรมดังกล่าวน้ีจะให้ความหมายของ
คำ� เรอื่ งราว ความรคู้ วามเขา้ ใจทก่ี ระจา่ งชดั และยงั ชว่ ยเสรมิ สรา้ งความรรู้ อบตวั และโลกทศั นท์ างวชิ าการ
โดยรอบด้านแก่นกั แปลเปน็ อย่างดดี ว้ ย
ข้ันที่ 4 การเลือกใช้วิธีแปล และการเขียนบทแปล ได้แก่ การเลอื กใชว้ ิธีแปลให้เหมาะสมกับงาน
และผอู้ า่ นหรอื ผใู้ ชง้ านแปล ลกั ษณะของงานแปลบางอยา่ งเหมาะสมกบั การแปลตามตวั อักษร แตบ่ างอยา่ ง
ก็เหมาะส�ำหรับการแปลความหมาย งานแปลเพ่ือความบันเทิงพักผ่อนหย่อนใจ เช่น นวนิยาย เรื่องส้ัน
บทละคร บทภาพยนตร์ การต์ นู ภาพชดุ นทิ าน นวนยิ าย การแปลงานประเภทนคี้ วรใชว้ ธิ แี ละความหมาย
รักษาความหมายให้ตรงกบั ตน้ ฉบบั เช่น ถา้ ผู้แต่งตอ้ งการเร้าอารมณ์โศกสลด ผู้แปลกต็ ้องสรรหาถ้อยค�ำ
ที่ก่อให้เกิดความสะเทือนอารมณ์ในทางโศกสลดด้วย จะใช้การเล่นค�ำส�ำนวนเพ่ือความสนุกสนานไม่ได้
เปน็ อนั ขาด
งานแปลทางธุรกิจ วิทยาศาสตร์ กฎหมาย ต�ำราวิชาการ มีลักษณะที่ต้องการเสนอความจริงที่
แน่นอน ชดั เจน ตายตัว ผอู้ า่ นหรือผใู้ ชง้ านแปลมีจดุ ประสงค์อา่ นเพอ่ื น�ำความรู้ ข้อเท็จจริง ข้อมูล ฯลฯ
ไปใชป้ ระโยชนโ์ ดยตรง ดงั นน้ั ผแู้ ปลจงึ ตอ้ งเลอื กใชว้ ธิ แี ปลตามตวั อกั ษร ซงึ่ มไิ ดห้ มายความวา่ แปลคำ� ตอ่ คำ�
